در كتاب های مختلف تعاریف متعددی از اپیدمیولوژی ذکر شده است كهشاید با نگاهی دقیق‌تر به كلمات كلیدی آنها بتوان تصویری جامع از این علم را استنباط كرد. گرچه تمامی این تعاریف در اصول مشترك هستند اما با مراجعه به هركدام می‌توان از منظری متفاوت با اصول و اهداف این علم آشنا شد. آنچه مورد موافقت همگان است این است که اپیدمیولوژی پایه علم بهداشت عومی است، و ریشه آن از كلمه یونانی اپی(Epi)به معنای بر یا روی، دموس (Demos) به معنای مردم و لوژی(Logy)یعنی مطالعه، برگرفته شده است. با توجه به تاریخ ارائه تعاریف مختلف اپیدمیولوژی قادر خواهیم بود تا حدودی به سیر تكوین و تكامل آنچه كه امروزه به عنوان علم اپیدمیولوژی در جهان مطرح است نیز پی ببریم. ابتدا به برخی از این تعاریف اشاره می‌شود: تعاریف مختلف
· بقراط حدود 2400 سال قبل اوّلین بار واژه اپیدمی را بكار برد و كاربرد اپیدمیولوژی را در مطالعه اپیدمی بیماری های واگیر، مخاطرات محیطی و مسائل تغذیه ای نام برد.
· اپیدمیولوژی رشته ای از علوم پزشكی است كههمه گیری هارا بررسی می‌كند (پاركین 1873).
· اپیدمیولوژی علم بررسی توزیع وضعیت سلامت، بیماری، و سایر مسائل مربوط به سلامتی انسان در ارتباط با سن، جنس، نژاد، وضعیت جغرافیایی، مذهب، آموزش، شغل، رفتار،زمان، مكان، شخص و غیره است (سوسر 1973).
· اپیدمیولوژی علم بررسی فراوانی، الگوها، چگونگی علل، انتشار و كنترل بیماری ها در گروه های مردم است كه شامل جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل منظم داده های مربوط به بیماری هاست (هنیكنز و بورینگ1987).
· اپیدمیولوژی مطالعه سلامتی و بهداشت در جوامع انسانی است (تریس 1992).
· اپیدمیولوژی یكی از علوم پایه پزشكی است كه در مورد توزیع و عوامل تعیین كننده فراوانی بیماری ها در جوامع بشری بحث می‌كند (گرینبرگ و همكاران 1992).
· اپیدمیولوژی تلاش هایی عمومی، سازمان یافته و هدفمند برایپیشگیری از بیماری ها و ارتقاء سلامت است و یا توصیف وتحلیل وجود بیماری ها در جامعه و كنترل عوامل مؤثر در وقوع بیماری ها است (بیگل هول و همكاران 1993).
· اپیدمیولوژی یك روش تحقیقی برای جستجوی علّت یامنبع یك بیماری، ناتوانی، سندرم و یا وضعیت بد است (لیلین فلد و استولی 1994).
· اپیدمیولوژی مطالعه چگونگی توزیع و تعیین‌كننده های توزیع حالات و وقایع مربوط به سلامت در جمعیتی مشخص، وبهره گیری از این مطالعه برایحل مشكلات بهداشتی است (جان لست 2000).
· اپیدمیولوژی اندازه گیریعوامل خطرزایی است كه در ایجاد، تأثیر و توزیع بیماری ها، ناتوانی و مرگ مؤثرند (بركمن و كوواچی 2000).
· اپیدمیولوژی مطالعهتوزیع، و اندازه گیریفراوانی بیماری ها در جوامع انسانی است (روتمن 2002).
· اپیدمیولوژی مطالعه چگونگی، علت، كنترل، واندازه گیری فراوانی و توزیع بیماری، ناتوانی و مرگ در جوامع انسانیاست (بوپال 2002).
· اپیدمیولوژی مطالعه چگونگی توزیع بیماری ها در جمعیت و بررسی عواملی است كه در این توزیع تاثیر می‌گذارد (گوردیس2004)
· اپیدمیولوژی رشته ای پژوهشی است كه با توزیع و تعیین كننده های بیماری در جوامع سروكار دارد یا اپیدمیولوژیمطالعه رخداد بیماری در جمعیت های انسانی است (فلچر 2005).
· اپیدمیولوژی مطالعه وقایع مرتبط با سلامتی در جمعیت های تعریف شده است كه شامل بررسی وضعیت های خاص و مواجهه ها و عوامل مربوط به میزبان است كه در رخداد بیماری ها سهیم هستند (مندل و همكاران 2005). آن چه از تعاریف بالا می‌توان استنتاج كرد این است كه اپیدمیولوژی:
· تأكید بر گروه دارد نه فرد.
· اپیدمیولوژی علم كمیت هاستو با اندازه ها و اندازه گیری ها سروكار دارد.
· علم بررسی ارتباط ها، اختلاف ها، و تغییرات روند و الگوی سلامت و بیماری در جمعیت های انسانی است.
· علم بررسی تفاوت و مقایسه (Compare & Contrast) سلامتی و بیماری است.
· فقط به بیماری و ناتوانی توجه ندارد و سلامتی و مرگ هم در دامنه فعالیت هایش قرار دارد.
· به جنبه های مختلف پیشگیری توجه دارد.
· هم علم (Science) است و هم عمل (Practice).
منبع : کتاب جامع بهداشت عمومی،دکتر حسین حاتمی برگرفته از: http://epidemiology.blogfa.com
انجمن علمی دانشجویی اپیدمیولوژی دانشگاه تهران علاقه مند به برقراری ارتباط با محققان، دانشجویان و اعضای محترم هیئت علمی ارگان های مختلف می باشد. از اینکه وبلاگ ما را برای بازدید انتخاب نموده اید، متشکریم.
آمار
وب سایت:
